Chechło to wyrobisko po kopalniach gipsu koło Gartatowic (gm. Kije). Pełne uroku, niezwykle malownicze miejsce zajmują kilka hektarów po obu stronach drogi na Sędziejowice. Wyrobiska mają głębokość do 10 metrów, tworzą mniej i bardziej szerokie kanały, poprzecinane skalnymi cyplami czy przyczółkami.
JAROSŁAW KUBALSKI
W ich stromych ścianach skrzą się w słońcu częściowo odsłonięte gipsowe bryły. Szarym kolorem wyróżniają się na tle zieleni zarastających teren traw i innych roślin. Niektóre zagłębienia wypełniła woda. W największym, w południowej części wyrobisk, utworzyło się malownicze jeziorko z wysepką.
JAROSŁAW KUBALSKI
Z najwyżej położonych punktów Chechła rozciąga się przepiękny widok nie tylko na teren dawnej kopalni, ale i najbliższą okolicę. W odsłoniętych skałach podziwiać można kryształy gipsu przybierające szablaste formy, niektóre tworzą tzw. jaskółcze ogony.
JAROSŁAW KUBALSKI
W pokopalnianym wyrobisku widoczne są również zjawiska krasowe. Spotykamy tam m.in. lejki czy szczeliny powstałe w wyniku rozpuszczania skał przez wodę. Na gipsowym podłożu rozwijają się murawy kserotermiczne z ciepłolubnymi roślinami.
JAROSŁAW KUBALSKI
Najpiękniej Chechło prezentuje się, kiedy zieleń świeża i kwiatki kwitną. Gdy tam byliśmy tam, mieliśmy okazję posłuchać niezwykłego koncertu. Ptaki ukryte w trzcinach przy wypełnionych wodą zagłębieniach popisywały się na przemian solowym śpiewem. Z drugiej strony akompaniował im głośno żabi chór. Wrażenie niesamowite, bo przecież już Adam Mickiewicz w "Panu Tadeuszu" pisał: "Żadne żaby nie grają tak pięknie jak polskie"...
JAROSŁAW KUBALSKI
Wyrobisko Chechło położone jest między Gartatowicami (gm. Kije) a Sędziejowicami (gm. Chmielnik), po obu stronach drogi między tymi miejscowościami.
JAROSŁAW KUBALSKI
W niektórych miejscach słychać dudnienie kroków i grunt jakby się uginał pod stopami. To ostrzeżenie, że za chwilę można zapaść się pod ziemię. Szczególnie na baczności powinni się mieć grzesznicy...
Fot. Jarosław Kubalski / AG
Według legend i dawnych opowieści zapadł się tam pod ciężarem swych win pewien jegomość. I nie był prawdopodobnie jedynym grzesznikiem, którego dosięgła w ten sposób 'kara Boska'. Stąd wzięła się nazwa uroczyska - Karabosy, w pobliskich Siesławicach ten uznany za pomnik przyrody kilkuhektarowy teren bardziej jest jednak znany jako Skała.
Karabosy to stare wyrobisko gipsowe. Ma około 70 metrów długości i 5 metrów wysokości. Na jej szarej powierzchni widać liczne kryształy gipsu, które błyszczą w promieniach słońca. U stóp ściany rozwierają się zarośnięte chwastami i krzakami liczne wyrwy i otwory, prowadzące być może do jaskiń.
Fot. Jarosław Kubalski / AG
Po drugiej stronie drogi można znaleźć wyjaśnienie tajemnicy zapadania się gruntu. To woda wyrzeźbiła w skałach gipsowych rynny, zapadliska i podziemne korytarze. Naturalny strop nad nimi w najcieńszych miejscach pod wpływem ciężaru może się zapaść. Dlatego trzeba uważać i najlepiej wędrować wydeptaną ścieżką. Dojdziemy nią do kilku zalanych jaskiń i swego rodzaju mostu skalnego. W wodzie przy wlocie do niego odbija się światło wpadające z drugiej strony.
Karabosy położone są kilka kilometrów na południe od Buska Zdroju, u zbiegu dróg do Skorocic i Chotelka.
Zimne Wody położone są w północno-wschodniej części Buska-Zdroju. Ich nazwa pochodzi od bijących u podnóża gipsowych skał źródeł z bardzo zimną wodą. Zajmują kilkanaście hektarów malowniczych wzgórz poprzecinanych licznymi dolinkami i jarami, dnem których wiodą dróżki i ścieżki we wszystkie strony. W wychodniach skalnych podziwiać można olbrzymie kryształy gipsu w kształcie jaskółczych ogonów.
Fot. Jarosław Kubalski / Agencja Gazeta
Występujące tu wielokrystaliczne gipsy, tzw. szklicowe, najlepiej widoczne są w uznanym za pomnik przyrody progu skalnym o długości kilkunastu i wysokości około 5 metrów. Oficjalnie nazywa się 'Gipsowe kryształy'. Według Leszka Marcińca, autora przewodników o Busku-Zdroju i okolicy, to największe na świecie kryształy gipsu.
Fot. Jarosław Kubalski / Agencja Gazeta
Drugi pomnik przyrody na terenie Zimnych Wód nazwany został 'Źródełkiem'. To również próg skalny na zboczu wzniesienia. Bijące u jego podstawy z gipsowych skał źródło tworzy malutki staw i daje początek strumykowi. Wzgórza i pagórki porastają murawy kserotermiczne, z lubiącymi słońce i wapienne podłoże takimi gatunkami roślin, jak: miłek wiosenny, dziewięćsił, sasanka czy rozchodniki.
Fot. Jarosław Kubalski / Agencja Gazeta
Dziki do niedawna teren kilka lat temu został częściowo zagospodarowany przez gminę Busko-Zdrój. Biegnącą przez Zimne Wody główną dróżkę wysypano żwirem. Wejście na najbardziej strome wniesienia ułatwiają liny. Powstała ambona widokowa, szałasy i miejsca do wypoczynku, niezbyt fortunnie wyłożone kontrastującymi z otoczeniem płytami z czerwonego piaskowca.
Fot. Jarosław Kubalski / Agencja Gazeta
Zimne Wody położone są około półtora kilometra na północny wschód od centrum Buska-Zdroju. Z miasta zaprowadzi tam ulica Stawowa. Dotrzeć można także od strony wsi Łagiewniki.
Malownicze jeziorka wśród skał mamy także w granicach Kielc. Polecamy ukryty w lesie rezerwat przyrody Biesak-Białogon, utworzony na terenie dawnego kamieniołomu oraz otaczającego go lasu. Ochroną objęto 13 hektarów z roślinnością oraz odsłonięciami skalnymi z okresu kambru i ordowiku. Występuje tam ciekawe zjawisko tektoniczne - starsze skały kambryjskie (mułowce i piaskowce kwarcytowe szare) zalegają na młodszych ordowickich (piaskowce z wkładkami iłów i mułowców).
Fot. Paweł Małecki / AG
Ale rezerwat Biesak-Białogon, nazywany też Kamionką, może być interesujący nie tylko dla miłośników geologii. Częściowo zalany wodą kamieniołom to bardzo urokliwe miejsce, doskonały cel wycieczek pieszych czy rowerowych. Do rezerwatu prowadzi ścieżka spacerowa od szlaku Green Velo na Stadionie. Można też dotrzeć od ul. Krakowskiej. Za Agromą należy skręcić w ul. Na Ługach, a potem iść prosto drogą przez las i skręcić w prawo.
Fot. Paweł Małecki / AG
Na koniec prezentujemy szmaragdowe jeziorka w pokopalnianych wyrobiskach w Wiśniówce. W otoczeniu częściowo odsłoniętych skał przypominają tatrzańskie stawy. Gdyby nie bujna zieleń drzew na stromych zboczach, można by pomyśleć, że jesteśmy w wysokich górach.
Fot. Jarosław Kubalski / Agencja Gazeta
To niezwykłe miejsce nie może na razie stać się kolejną atrakcją turystyczną regionu świętokrzyskiego. Położone jest bowiem na terenie należącym do nadal czynnych kopalni, na teren których nie można wchodzić bez uzyskania zgody. Można jedynie podejść w ich pobliże ścieżką od strony budynku dawnej szkoły w północnej części osiedla.
Fot. Jarosław Kubalski / Agencja Gazeta
Fot. Jarosław Kubalski / Agencja Gazeta
Fot. Jarosław Kubalski / Agencja Gazeta
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze