Z dworu w Promniku została już właściwie tylko historia. A ma ją bogatszą od wielu innych lepiej potraktowanych przez ludzi i czas ziemiańskich siedzib. Zbudowany został w XVIII wieku, w 1879 roku kupił go pochodzący z Galicji Stanisław Popławski herbu Jastrzębiec. Razem z blisko 900 hektarami pól i lasów w Promniku i okolicy za pieniądze zarobione przy budowie kolei na Syberii. Jego syn Adam uczynił z Promnika wzorowe gospodarstwo. Zaprzyjaźnił się z Henrykiem Sienkiewiczem. Byli sąsiadami, opiekował się więc majątkiem Oblęgorek podczas nieobecności pisarza. Autor ?Trylogii? przyjeżdżał na polowania, był na ślubie Adama z Marią z Daszewskich, a w 1905 roku podawał do chrztu ich syna Stanisława. Zachowało się zdjęcie Henryka Sienkiewicza m.in. z Adamem Popławskim zrobione po jednym z polowań, zamieszczone zostało w III tomie jego ?Listów? wydanych w 2007 roku.
Chrześniaka Sienkiewicza zastrzelili Niemcy w sierpniu 1944 roku. Jego żonie z dziećmi funkcjonariusze UB kazali się sześć miesięcy później wynosić ze dworu. Początkowo mieściła się w nim szkoła, potem służył za mieszkania pracownikom działającego na podworskim majątku Państwowego Ośrodka Maszynowego. Dzięki temu przetrwał do III RP i wraz z resztkami dawnego majątku stał się własnością gminy Strawczyn. Usiłował odzyskać dwór Jacek Popławski, syn Stanisława, lecz zmarł w 1996 roku. Starania kontynuują inni potomkowie dawnych właścicieli. Sprawa się już ciągnie od wielu lat. Gdy byliśmy tam w jesienią 2007 roku czyli prawie dokładnie 6 lat temu, dwór już wtedy był w opłakanym stanie.
Teraz park jest zaniedbany, a budynek, który jest już praktycznie ruiną i zupełnie nie przypomina dworu. Dziurawe ściany i dach z kawałków papy tylko nad jedną częścią budynku, nad drugą już się zapadł. Trudno uwierzyć, że w dwóch pomieszczeniach mieszkają jeszcze ludzie. Zagrzybione ściany, nacieki na suficie. Podczas opadów deszczu pod koniec września doszło do zwarcia w instalacji elektrycznej, od tego czasu są bez prądu. ? Siedzimy o świeczkach. Gdy w nocy wiatr wieje, boimy się spać ? opowiada kobieta, główna lokatorka dworu. Mówi, że mieszka w tym dworze od urodzenia w 1951 roku. Rodzice byli pracownikami szkoły i POM-u. Sama urodziła dziewięcioro dzieci, większość już się wyprowadziła, zostało jeszcze dwóch synów. Jak można żyć w takich warunkach? ? Mnie się tu nie uśmiecha mieszkać, ale nie mam gdzie iść ? mówi kobieta.
? Chcemy, aby wyprowadziła się z dworu, bo tam jest zagrożenie dla ludzi i nikt nie powinien przebywać ? podkreśla wójt gminy Strawczyn Tadeusz Tkaczyk.
Gmina ma zgodę sądu na eksmisję, ale musi zapewnić mieszkańcom dworu lokal socjalny. ? Zaproponowaliśmy trzy czy cztery budynki w gminie, w których ludzie mieszkali. Ta kobieta na nic się nie chce zgodzić ? stwierdza wójt.
? Gmina chciała mi dać ruderę, za którą musiałabym 500 zł miesięcznie płacić ? odpowiada lokatorka dworu. I zarzuca, że gmina nic nie zrobiła, aby poprawić stan budynku, a w sądzie domaga się ponad 15 tys. zł zaległego czynszu. ? Kto zniszczył? Kto doprowadził do takiego stanu? ? pyta retorycznie wójt Tkaczyk. ? Chodzi o to, by opuścili dworek. Jeśli tylko się zgodzą, odstąpimy od żądania zapłaty ? dodaje. Na to na razie się nie zanosi, choć w przyszłym tygodniu gmina zakończy prace przy budynku w sąsiedniej wsi, aby lokatorzy mogli się do niego przenieść. Wójt już dowiedział się, że i ta propozycja zostanie przez kobietę odrzucona.
Dotyczące dworu postępowanie w Świętokrzyskim Urzędzie Wojewódzkim dobiega końca. ? Trwa jeszcze analiza kompletu dokumentów. Decyzja powinna zapaść do końca listopada ? zapowiada Agata Wojda, rzeczniczka prasowa wojewody.
? Chętnie oddam, może jeszcze uda się coś uratować ? deklaruje wójt Tkaczyk.
Pomiędzy zabitymi deskami oknami dworu jeszcze kilka lat temu wisiała na ścianie tabliczka informująca, że to obiekt zabytkowy i prawem chroniony. Teraz już jej nie ma, ale budynek figuruje w rejestrze zabytków. Gmina występowała o wykreślenie, lecz z Ministerstwa Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego ponownie przyszła odpowiedź odmowna.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze