Pałac stoi na wzgórzu, które - jak głosi legenda - usypali tatarscy jeńcy. Wcześniej w jego miejscu znajdował się gotycki zamek, zniszczony w czasie potopu szwedzkiego.
Okazałą rezydencję zbudował w pierwszej połowie XVIII wieku kasztelan połaniecki Jan Aleksander Zaklika Czyżowski herbu Topór. Od frontu piętrowa, z tyłu parterowa, wzorowana była na pałacu Lubomirskich w Puławach.
Bogatą dekorację frontowej elewacji wykonał pochodzący z Bawarii rzeźbiarz Tomasz Hutter, który blisko 10 lat był w zakonie jezuitów, a po jego opuszczeniu ożenił się z sandomierską mieszczką. W Czyżowie miał za zadanie stworzyć dzieło, które olśni gości przybywających do pałacu, a także pokaże wielkość i tradycje rodu fundatora.
Najwspanialszym elementem dzieła Huttera jest portal nad wyjściem z pałacu na taras. W jego centrum widnieje kartusz z herbem Topór, nad nim korona, po obu stronach lwy podtrzymujące sztandary, a niżej kobieca głowa i dźwigające całość postacie muskularnych atlantów.
Nad trójkątnym szczytem frontowej elewacji pałacu rzeźbiarz umieścił postać starożytnego wojownika, prawdopodobnie boga wojny Marsa, a poniżej skute łańcuchami postacie Tatara i Turka. Zaginęła gdzieś głowa Marsa, więc na szczycie widnieje tylko tors w zbroi nakryty szyszakiem.
Pałac przechodził różne koleje losu. Zniszczenia dotknęły nie tylko Marsa, ich ślady widoczne są również na stojącej przed frontową ścianą rezydencji rzeźbie Herkulesa, poskładanej z kilku części.
Pod koniec XVIII i w XIX wieku pałac często zmieniał właścicieli i był przebudowywany. Należał m.in. do Wojciecha Prendowskiego, uczestnika wojen napoleońskich i powstania listopadowego, kawalera Legii Honorowej. Potem do jego syna Henryka, zaprzyjaźnionego z Cyprianem Kamilem Norwidem, żonatego z włoską markizą, który walczył w obronie Państwa Kościelnego przed wojskiem Garibaldiego. Na zdjęciu pałac widziany od drugiej parterowej strony.
Na początku XX wieku Czyżów wraz z pałacem przejął Józef Targowski. Dzięki małżeństwu z Koletą Descours, prawnuczką Wojciecha Prendowskiego. Ufundowana przez nich w 1909 roku figura Matki Boskiej stoi kilkadziesiąt metrów od pałacu.
Józef Targowski był dyplomatą, w 1919 roku wyjechał na Syberię i pomagał uciekającym stamtąd Polakom, został pierwszym przedstawicielem Polski w Japonii z równoczesną akredytacją w Chinach. W latach 1928-30 był posłem, a 1930-35 senatorem z listy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Po śmierci pierwszej żony ożenił się z Jadwigą Skibniewską, piosenkarką i aktorką. Podejmował w Czyżowie przybywających na ziemię sandomierską prezydentów RP Stanisława Wojciechowskiego i Ignacego Mościckiego oraz towarzyszących im ministrów. We wrześniu 1929 roku wydał w pałacu raut na cześć prezydenta Mościckiego, za stołami zasiadło w sumie 80 gości.
W pałacu gościli także m.in. znani pisarze Władysław Reymont, Witold Gombrowicz, Juliusz Kaden-Bandrowski i Tadeusz Boy-Żeleński, malarze Władysław Skoczylas i Karol Frycz. W czasie wojny ukrywał się tu m.in. Arnold Szyfman, założyciel i dyrektor Teatru Polskiego.
Po ostatniej wojnie pałac należał do PGR, GS, był siedzibą szkoły. Zaczęła go remontować Huta Stalowa Wola, ale szybko zrezygnowała. Wyprowadził się z niego także ośrodek doradztwa rolniczego. W 1996 roku kupili niszczejący zabytek Danuta i Bogusław Grabosiowie, przedsiębiorcy spod Mielca. Im zawdzięcza obecny wygląd.
Od roku pałac ma nowych właścicieli, ale nie zmienił się jego sposób wykorzystania. Wraz z odbudowaną w latach 80. oficyną stanowi obiekt hotelowo-gastronomiczny. Dysponuje 50 miejscami noclegowymi w pokojach dwu-, trzy- i cztero-osobowych.
Na gości prócz pokoi noclegowych czekają restauracja, sale konferencyjne i balowa. Odbywają się przyjęcia okolicznościowe, a także obozy sportowe. Gdy byliśmy w Czyżowie przed tygodniem, na zgrupowaniu przed sezonem przebywali w pałacu pierwszoligowi piłkarze nożni Chojniczanki z Chojnic.
Z tarasu przy pałacu rozciąga się przepiękny widok na rezerwat przyrody Zielonka. To 21-hektarowy zespół leśny na zboczu doliny Czyżówki z ponad 100-letnimi dębami, lipami, brzozami, wiązami i osikami, poprzecinany lessowymi wąwozami.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze