Przedświąteczne spotkania opłatkowe w miejscu pracy nie były tak powszechne jak obecnie. - Miały raczej charakter spontaniczny i środowiskowy - mówi prof. Marta Meducka, znawczyni dawnych Kielc. - Zwłaszcza urzędnicy wojewódzcy trzymali się razem. Takie spotkania były podwójnie zamknięte. Miały elitarny i ekskluzywny charakter. Odbywały się według klucza zawodowego i towarzysko-ekonomicznego - dodaje.
Z kolei nieodłączną częścią karnawału były bale. W Kielcach pojawiły się stosunkowo późno, bo na przełomie XIX i XX wieku. - To nie był lokalny zwyczaj. Wywodzi się z Niemiec. Te bale miały charakter elitarny i obowiązywał na nie wstęp z zaproszeniami - ocenia prof. Meducka. - Żadna przypadkowa osoba nie mogła tam przyjść. Ludzie byli najczęściej dobierani według klucza inteligenckiego. Przed pierwszą wojną światową zaczęto dopraszać środowiska rzemieślniczo-przemysłowe. Bywali na nich właściciele większych lokalnych przedsiębiorstw - dodaje.
Niekiedy były nawet na dwieście, trzysta osób, do tego dochodziły jeszcze dwa, trzy towarzyskie już o mniej ekskluzywnym charakterze.
Muzeum Historii Kielc
Bale karnawałowe odbywały się także w szkołach. ? Toczono różne dyskusje na ich temat. Głównie w sprawie godziny, do której młodzież mogła się bawić - opowiada prof. Meducka. - W literaturze opisywano przypadki, że część rodziców, która była zwolennikami wcześniejszego zakończenia balów szkolnych, zabiegała u lekarzy o publiczne zajmowanie stanowiska, że zabawy powinny trwać do godziny 22 - uzupełnia prof. Meducka.
Muzeum Historii Kielc
Po pierwszej wojnie światowej w Kielcach wystawiono 'Szopkę kielecką'.
Tworzyli ją młodzi inteligenci związani z obozem legionowym, m.in.: Wanda i Stanisław Filipkowscy, Jarosław Żochowski, Szellerzy i Rostafińscy. - Nawiązywała do lokalnych wydarzeń z całego roku. Pokazywano postacie z życia publicznego miasta w charakterze satyrycznym, ale nikogo nie obrażano. Przypominano też sytuacje, którymi żyło miasto - opisuje prof. Marta Meducka.
Recenzję kieleckiej szopki z lutego 1928 roku można znaleźć w 'Gazecie Kieleckiej'. 'Kukiełki ogólnie wypadły bardzo udanie. Dobrym był djalog pomiędzy dr. Zasuchą i p. Józefowskim. Udały się typy p. Massalskiego, p. Dołęgowskiego, p. Kamińskiego i p. Świeżawskiego. Bajecznie uchwycony został p. Gettel [ówczesny prezydent Kielc ? przyp. red.], którego stosunek do podwładnych, zapatrywania na reformy gospodarcze, sposób urzędowania bardzo >spodobał się< widzom. Nagrodzono >go< za to burzliwymi oklaskami. Pan Gettel zdaniem autorów 'Kukiełek' 'zreformował' magistrat doszczętnie 'poprzesadzał urzędników z miejsca na miejsce, z piętra na parter i odwrotnie'.
Szopki kieleckie odbywały się przez kilka kolejnych lat. - Potem wszystko padło śmiercią naturalną. Twórcy szopki powyjeżdżali z Kielc - puentuje prof. Meducka.
Spotkania opłatkowe i bale mikołajkowe odbywały się także w kieleckim 4. Pułku Piechoty Legionów. Jedno z nich zorganizowano w 1935 roku w sali kasyna podoficerskiego. Żołnierze zostali zaproszeni z rodzinami. - Trzeba było integrować to środowisko. Chodziło o elitarność. Wyznawano zasadę, że walczymy i bawimy się razem - opowiada major Tadeusz Banaszek.
Barwne były także wojskowe bale. ? Na łamach gazet ogłaszano, że odbędzie się. Zwykle był bal charytatywny ze zbiórką środków dla biednych dzieci. A w latach trzydziestych zbierano pieniądze na Fundusz Obrony Narodowej - relacjonuje major Banaszek.
Zwykle przygrywała orkiestra. - Wojskowi oczywiście musieli być w wieczorowych mundurach. Różnił się on od tego służbowego. Do tego zakładali białe rękawiczki - opisuje major Banaszek.
Dziękujemy Muzeum Historii Kielce za udostępnienie zdjęć.
Muzeum Historii Kielc
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze